لطفاً اتصال اینترنت خود را بررسی کنید.
شما میتوانید درخواست ارزیابی حقوقی خود را بطور مستقیم برای ارسال کنید و در کوتاهترین زمان ممکن از ایشان پاسخ بگیرید.
درود؛
بین زوجین توافق شده در ازای طلاق توافقی، هر ۱۴ ماه یک سکه از جانب زوج به زوجه تا پرداخت کامل مهریه پرداخت شود. سوال این است که با توجه به اینکه در نحوه پرداخت مهریه (یا به طور کلی هر دینی) توافق صورت گرفته، آیا طرفین می توانند با توجه به کاهش و افزایش نرخ تورم تقاضای تعدیل را از طریق محاکم قضایی مطرح کنند؟ و یا اینکه نه، چون که توافق صورت گرفته، حق تقاضای تعدیل پرداخت دین به صورت ضمنی ساقط شده؟
با توجه به ماده ۲۳ قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی، در صورتی که طرفین در خصوص نحوه پرداخت مهریه توافق کرده باشند، این توافق معتبر است و اصل بر اعتبار و الزام‌آوری توافق طرفین است.
بنابراین، به طور کلی، طرفین نمی‌توانند به دلیل تغییرات اقتصادی و نرخ تورم تقاضای تعدیل پرداخت دین را مطرح کنند، مگر اینکه توافق جدیدی بین آنها به وجود آید یا شرایطی غیرقابل پیش‌بینی و خارج از اراده طرفین ایجاد شود که ادامه اجرای توافق قبلی را غیرممکن سازد.
در چنین شرایطی، ممکن است دادگاه با استناد به اصل لزوم قراردادها و شرایط خاص، تصمیم به تعدیل شرایط پرداخت بگیرد. اما این امر به طور مستقیم از طریق محاکم قضایی و با ارائه مدارک و مستندات قابل توجیه است.
با سلام و عرض ادب خدمت شما دوست گرامی ،باتوجه به نرخ تورم معمولا امکان تعدیل مهریه امکان پذیر است.
بادرود
رویه قضایی در ایران در این خصوص یکسان نیست. برخی قضات با استناد به اصل لزوم قرارداد، درخواست تعدیل را رد می‌کنند، به‌ویژه اگر توافق به صراحت نحوه پرداخت را مشخص کرده باشد. برخی دیگر، در موارد خاص و با اثبات تغییر فاحش شرایط، ممکن است تعدیل را بپذیرند.
باسلام
باتوجه به نرخ تورم معمولا امکان تعدیل مهریه امکان پذیر است.
با سلام ،بله امکان پذیر می باشد.
سلام و وقت‌بخیر 🌿
چکیده‌ی پاسخ
۱. اقساطی کردن مهریه (هر ۱۴ ماه یک سکه) یک «قرارداد لازم» محسوب میشود (مواد ۱۰ و ۲۱۹ ق.م) و تا زمانی که به تراضی جدید یا حکم دادگاه (مثلا به علت اعسار) تغییر نکند، برای دو طرف الزام‌آور است.
۲. در نظام حقوقی ایران هیچ مقرره‌ای که به‌صرف بالا یا پایین رفتن نرخ تورم به دادگاه اجازه‌ی «تعدیل یک قرارداد لازم‌الرعایه» را بدهد وجود ندارد؛ مگر اینکه:
الف) هر دو طرف دوباره توافق کنند (اقاله/صلح جدید).
ب) زوج با اثبات اعسار (ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی ۱۳۹۴) بخواهد اقساط سبک‌تر یا فاصله‌ی زمانی بیشتر بگیرد؛ این اختیار فقط به نفع «مدیون» است نه داین.
ج) در متن توافق، شرط «تعدیل بر مبنای شاخص تورم یا قیمت روز سکه» پیش‌بینی شده باشد.
۳. مهریه وقتی «سکه طلا»ست، اساسا با تورم ریالی هماهنگ میشود؛ بنابراین قانون تاخیر تادیه (ماده ۵۲۲ ق.آ.د.م) که ویژه‌ی «وجه رایج» است، اینجا اجرا نمی‌شود.
۴. نتیجه:
• زوجه نمی‌تواند یک‌طرفه مطالبه کند که مثلا به‌جای یک سکه، ۱٫۵ سکه یا هر شش ماه یک سکه بگیرد.
• زوج هم به بهانه‌ی گرانی سکه حق ندارد اقساط را پایین‌تر بیاورد، مگر با حکم اعسار یا جلب رضایت زوجه.
-------------------------------------------------
استدلال حقوقی به زبان ساده
۱) لزوم توافق (مواد ۱۰ و ۲۱۹ ق.م)
«عقود و تعهدات» تا زمان اقاله، فسخ یا وقوع شرط انحلال، لازم است. قسط‌بندی مهریه یک عقد صلح یا توافق خصوصی‌ست؛ پس اصل «لزوم» حاکم است. هیچ «حق ضمنی» برای درخواست تعدیل پیش‌بینی نشده مگر قبلا در متن توافق شرط شده باشد.
۲) ماده ۵۲۲ ق.آ.د.م فقط در دیون ریالی
تعدیل به‌سبب تورم در حقوق ایران فقط برای «وجه نقد رایج کشور» مقرر شده (محکوم‌به وجه رایج + خسارت تاخیر تادیه). سکه طلا، ارز، یا کالا از این قاعده مستثنا هستند؛ چون خودشان شناورند.
۳) اختیار دادگاه در تغییر اقساط
الف) به نفع داین (زوجه): قانون‌گذار سازوکاری نداده که دادگاه صرفا به‌خاطر کاهش ارزش پول یا افزایش قیمت سکه، اقساط را سنگین‌تر کند.
ب) به نفع مدیون (زوج): ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی می‌گوید چنانچه محکوم‌علیه «معسر» شود، دادگاه می‌تواند مدت یا مبلغ اقساط را متناسب با توان او تغییر دهد. این امتیاز یک‌طرفه و استثنایی است.
۴) شرط اسقاط اجل یا شرط تعدیل
اگر در متن توافق ذکر شده باشد «در صورت تاخیر در پرداخت هر قسط، تمام باقیمانده یک‌جا حال میشود» یا «طرفین حق تعدیل طبق نرخ تورم بانک مرکزی را دارند»؛ دادگاه به همان شرط عمل می‌کند. در غیر این صورت، سکوت به معنی سقوط ضمنی حق تعدیل است.
-------------------------------------------------
پاسخ به سـؤالات متداول
۱. آیا زوجه می‌تواند به استناد «افزایش عجیب قیمت سکه» از دادگاه بخواهد هر ۶ ماه یک سکه بگیرد؟
خیر؛ مگر زوج موافقت کند یا در توافق، شرط تعدیل آمده باشد.
۲. اگر سکه ناگهان ارزان شود، زوج می‌تواند دادگاه را وادار کند نصف سکه بپردازد؟
خیر؛ همان ملاک «یک عدد سکه تمام بهار آزادی» است. کاهش ارزش سکه حق تعدیل ایجاد نمی‌کند.
۳. زوج توان مالی‌اش کم شده و حتی یک سکه هم نمی‌تواند بدهد، چکار کند؟
دادخواست اعسار بدهد. دادگاه پس از استعلام و تحقیقات، می‌تواند قسط ۱۴ماهه را به ۲۴ ماه یا مبلغ کمتری از سکه (مثلا ربع‌سکه) تبدیل کند.
۴. آیا طرفین می‌توانند بعدا با یک توافق ساده در دفترخانه یا روی برگ سفید زمان و مقدار اقساط را عوض کنند؟
بله؛ چون مهریه «حق زوجه» است و قابل صلح یا ابراء. کافی است توافق جدید تنظیم و امضای رسمی، یا در اجرای احکام ثبت شود.
-------------------------------------------------
جمع‌بندی
• اصل لزوم قرارداد اجازه‌ی «یک‌طرفه» تعدیل را نمی‌دهد.
• تنها مسیرهای قانونی تغییر: «توافق جدید»، «حکم اعسار» یا «شرط تعدیل» از قبل درج‌شده در متن قرارداد است.
• تورم یا کاهش ارزش پول به‌تنهایی مجوز مراجعه به دادگاه برای افزایش یا کاهش اقساط مهریه نیست.
امیدوارم پاسخ روشن باشد. هر زمان نیاز به بررسی متن دقیق توافق یا راهکار عملی داشتید، مشاوره حضوری یا آنلاین با وکیل متخصص خانواده فراموش نشود. موفق باشید 🌸
سلام تحت شرایط خاص امکان پذیراست درصورت لزوم وقت مشاوره از سایت بگیرید توضیحات لازم رو به همکاران بدین و مستندات از جمله توافق را تا بهتر راهنمایی شوید
