آیا می‌توانم وجه سفته را مطالبه کنم؟

سلام
با توجه به اطلاعات ارائه شده و قوانین مربوط به اسناد تجاری در ایران، به سوالات شما به شرح زیر پاسخ داده می‌شود:

۱. تکمیل سفته سفید امضا
بله، به طور کلی دارنده سفته سفید امضا (سفته‌ای که امضا شده اما سایر مندرجات مانند مبلغ، تاریخ و نام گیرنده خالی است) قانونا این اختیار را دارد که مشخصات خالی سفته را تکمیل کند. در حقوق ایران، فرض بر این است که امضاکننده سفته سفید امضا، به دارنده آن وکالت داده است تا سفته را مطابق خواست خود تکمیل و برای وصول آن اقدام نماید. بنابراین، صرف تکمیل کردن مشخصات بر اساس توافق اولیه یا تعهد پایه (در اینجا، قرارداد مشارکت و تعهد تحویل طلا)، جعل محسوب نمی‌شود. جعل معمولا به ساختن امضا یا تغییر متقلبانه یک سند تکمیل شده اطلاق می‌شود.

نکته مهم: اگرچه تکمیل سفته سفید امضا مجاز است، اما "سوءاستفاده" از آن می‌تواند جرم تلقی شود. بر اساس قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)، هر کس از سفید امضایی که به او سپرده شده سوءاستفاده کند، به مجازات حبس محکوم خواهد شد. بنابراین، تکمیل سفته باید در چارچوب توافقات و تعهد اصلی صورت گیرد.

۲. تعیین تاریخ و واخواست سفته با توجه به تمدیدها
با توجه به اینکه سفته‌ها احتمالا تاریخ سررسید مشخصی ندارند یا سررسید اولیه آن‌ها گذشته و قرارداد تمدید شده است، برای واخواست آن‌ها باید مراحل زیر را طی کنید:

ارسال اظهارنامه: شما نمی‌توانید مستقیما تاریخ روز را روی سفته نوشته و واخواست کنید. ابتدا باید از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، یک اظهارنامه رسمی برای صادرکننده سفته (طرف قرارداد شما) ارسال کنید. در این اظهارنامه، ضمن مطالبه وجه سفته (یا تعهد اصلی)، باید تاریخ مشخصی را به عنوان سررسید جدید برای پرداخت تعیین کنید. مهلت تعیین شده باید متعارف و برای ابلاغ و اقدام کافی باشد (مثلا حداقل دو ماه پیشنهاد شده است).

مهلت واخواست: پس از ابلاغ اظهارنامه و فرا رسیدن تاریخی که به عنوان سررسید در آن مشخص کرده‌اید، اگر وجه سفته پرداخت نشد، شما دقیقا ۱۰ روز مهلت دارید تا سفته را در دایره واخواست دادگستری، واخواست (اعتراض رسمی به عدم پرداخت) نمایید. این مهلت ۱۰ روزه از فردای تاریخ سررسید تعیین شده در اظهارنامه شروع می‌شود.

تمدیدهای پیامکی/تلفنی: این تمدیدها می‌توانند به عنوان قرینه‌ای بر ادامه تعهد باشند، اما برای اثبات محکم‌تر در دادگاه، بهتر است مستندات کتبی وجود داشته باشد. ارسال اظهارنامه، روش رسمی و قانونی برای مطالبه و تعیین سررسید جهت واخواست است.

۳. نوشتن مبلغی بیش از مبلغ اسمی سفته‌ها
نوشتن مبلغی به مراتب بیشتر از مبلغ اسمی ۱۰۰ میلیون تومان (مثلا ۱.۷ میلیارد تومان بر اساس قیمت روز طلا) روی هر سفته، اقدامی پرریسک و احتمالا غیرقانونی است:

محدودیت اختیارات دارنده: اگرچه دارنده اختیار تکمیل سفته سفید امضا را دارد، این اختیار معمولا محدود به تعهدات و توافقات اولیه است. در قرارداد شما به شماره سفته‌ها و مبلغ اسمی آن‌ها (۱۰۰ میلیون تومان) اشاره شده است. این نشان می‌دهد که سفته‌ها احتمالا به عنوان ضمانت تا سقف مبلغ اسمی خود بوده‌اند، نه ضمانت ارزش روز طلای مورد تعهد.

ریسک اتهام سوءاستفاده: نوشتن مبلغی بسیار فراتر از مبلغ اسمی و آنچه در قرارداد ذکر شده، می‌تواند مصداق بارز "سوءاستفاده" از سفید امضا طبق قانون مجازات اسلامی باشد و برای شما مسئولیت کیفری ایجاد کند.

قابلیت دفاع طرف مقابل: صادرکننده سفته به راحتی می‌تواند با استناد به متن قرارداد و مبلغ اسمی ذکر شده، ادعا کند که شما از اختیارات خود فراتر رفته‌اید و مبلغ نوشته شده با توافق اولیه مغایرت دارد.

رویکرد صحیح‌تر: به نظر می‌رسد مسیر حقوقی صحیح‌تر، مطالبه اصل تعهد (یعنی تحویل ۷۰۰ گرم طلا یا معادل ریالی آن بر اساس قیمت روز) از طریق دادگاه حقوقی و بر مبنای قرارداد مشارکت و توافقات تمدید باشد. سفته‌های ۱۰۰ میلیونی می‌توانند به عنوان بخشی از تضمین این تعهد اصلی و تا سقف مبلغ اسمی خودشان مورد استناد قرار گیرند (مثلا برای درخواست تامین خواسته تا سقف ۳۰۰ میلیون تومان بدون تودیع خسارت احتمالی، اگر به موقع واخواست شوند).

محاسن (ظاهری): تلاش برای وصول کل ارزش روز تعهد از طریق سفته.
معایب: ریسک بالای شکایت کیفری سوءاستفاده از سفید امضا، احتمال رد دعوی یا تعدیل مبلغ توسط دادگاه، تضعیف موقعیت قانونی شما با اقدامی که به سادگی قابل دفاع نیست.

۴. واخواست با فاصله زمانی و فرجه ۱۰ روزه
بله، شما می‌توانید سفته‌ها را با فاصله زمانی چند ماهه واخواست کنید، به شرطی که برای هر سفته به طور جداگانه، مراحل قانونی را رعایت کنید:

واخواست جداگانه: فرآیند ارسال اظهارنامه و سپس واخواست در مهلت ۱۰ روزه پس از سررسید تعیین شده در اظهارنامه، باید برای هر سفته‌ای که می‌خواهید از مزایای سند تجاری آن (مانند امکان توقیف اموال بدون تودیع خسارت احتمالی) استفاده کنید، به صورت مجزا انجام شود.

زمان‌بندی: شما می‌توانید زمان ارسال اظهارنامه برای هر سفته را طوری تنظیم کنید که سررسیدهای تعیین شده و به تبع آن، مهلت‌های ۱۰ روزه واخواست، با فاصله زمانی مورد نظر شما (مثلا چند ماه) از هم قرار گیرند.

اهمیت مهلت ۱۰ روزه: رعایت مهلت ۱۰ روزه واخواست پس از سررسید (مندرج در سفته تاریخ‌دار یا تعیین شده در اظهارنامه برای سفته عندالمطالبه/بدون تاریخ) بسیار حیاتی است.

عواقب عدم واخواست به‌موقع: اگر سفته‌ای در مهلت ۱۰ روزه واخواست نشود:

حق شما برای مطالبه وجه از صادرکننده از بین نمی‌رود، اما سفته مزایای "سند تجاری" را از دست می‌دهد و تبدیل به یک "سند عادی اقرار به دین" می‌شود.

مهم‌ترین اثر عملی این است که برای گرفتن قرار تامین خواسته (توقیف اموال بدهکار قبل از صدور حکم قطعی)، احتمالا مجبور خواهید شد درصدی از مبلغ خواسته (حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد) را به عنوان "خسارت احتمالی" به صندوق دادگستری واریز کنید. در حالی که با واخواست به‌موقع، معمولا نیاز به تودیع این خسارت نیست.

همچنین حق مراجعه به ضامنین و ظهرنویسان (در صورت وجود) به صورت تضامنی از بین می‌رود. (در مورد شما که فقط امضای صادرکننده وجود دارد، این مورد کمتر موضوعیت دارد).

بنابراین، شما می‌توانید با مدیریت زمان ارسال اظهارنامه‌ها، فرآیند واخواست هر سفته را در زمان متفاوتی انجام دهید تا با شرایط مالی و زمانی خود هماهنگ باشد، اما باید مهلت ۱۰ روزه پس از سررسید تعیین شده برای هر کدام را دقیقا رعایت کنید تا از مزایای آن بهره‌مند شوید

عرض سلام و احترام،
۱ - خیر
۲ - بله
۳ - خیر
۴ - پس از واخواست سفته ها می توانید بدون تودیع خسارت احتمالی تامین خواسته گرفته و اموال طرف مقابل را توقیف نمائید .

با سلام و عرض ادب
۱ - خیر
۲ - بله
۳ - خیر
۴ - پس از واخواست سفته ها می توانید بدون تودیع خسارت احتمالی تامین خواسته گرفته و اموال طرف مقابل را توقیف نمائید

با سلام
۱. خیر
۲. خیر
۳ .خیر
بدوا باید مبیع را مطالبه کنید

سلام
۱ - خیر
۲ - بله
۳ - خیر
۴ - پس از واخواست سفته ها می توانید بدون تودیع خسارت احتمالی تامین خواسته گرفته و اموال طرف مقابل را توقیف نمائید .

با سلام فقط می‌توانید سود مشارکت را مطالبه نمایید و هر اقدامی غیر از این ممکن است مشکل ساز شود