آیا پسر برای مالیات بر ارث دو سهم می‌پردازد؟

با سلام و درود ، بلی

با سلام و عرض ادب ،بله

سلام
«دو سهم ارث» به معنی «دو برابر مالیات» نیست، اما چون پسر واقعا مال بیشتری می‌گیرد، جمع مالیاتی که می‌پردازد به‌طور طبیعی بیشتر از دختر خواهد شد. منطق قانون این است که:

۱) ماخذ مالیات = ارزش خالص «سهم‌الارث هر وارث»
– سازمان امور مالیاتی برای هر وارث (نه برای کل ترکه) یک کاربرگ جدا باز می‌کند.
– ابتدا معافیت مقرر ماده ۱۷ ق.م.م از سهم هر وارث کسر می‌شود (برای وراث طبقه اول، فعلا ۵۰۰ میلیون ریال = ۵۰ میلیون تومان به‌ازای هر نفر؛ عدد هر چند سال در بودجه به‌روز می‌شود).

۲) نرخ‌ها برای همه وراث طبقه اول یکسان است (پدر و مادر، همسر، فرزندان – چه پسر چه دختر)
نمونه نرخ‌های جاری پس از اصلاحیه ۱۳۹۵:
• املاک ⇒ ۱٫۵ ٪
• سپرده‌های بانکی و سودشان ⇒ ۳ ٪
• سهم‌/‌سهام شرکت‌ها ⇒ ۰٫۵ ٪ (بورسی) یا ۱ ٪ (غیربورسی)
• خودرو ⇒ ۲ ٪
• حق­‌الامتیاز، برند و… ⇒ ۱۰ ٪
• اموالی که در بندهای فوق نیست ⇒ ۱۰ ٪

۳) بنابراین:
– چون پسر دو برابر دختر ملک، سپرده یا … نصیبش می‌شود، «پایه مالیاتی» او هم دو برابر خواهد بود.
– نرخ ثابت است؛ پس مالیات نهایی پسر تقریبا دو برابر دختر می‌شود (کمی کمتر، چون معافیت ثابت ابتدا کسر می‌شود).

مثال عددی ساده
فرض کنید فقط ۶۰۰ میلیون تومان سپرده بانکی به ترکه تخصیص یافته است:
• سهم پسر = ۴۰۰ میلیون (۲ سهم) → پس از کسر ۵۰ میلیون معافیت = ۳۵۰ میلیون × ۳ ٪ = ۱۰٫۵ میلیون تومان مالیات
• سهم دختر = ۲۰۰ میلیون (۱ سهم) → پس از کسر ۵۰ میلیون معافیت = ۱۵۰ میلیون × ۳ ٪ = ۴٫۵ میلیون تومان مالیات

نتیجه: پسر حدود ۲٫۳ برابر دختر مالیات داده؛ نه دقیقا ۲ برابر، چون رقم معافیت ثابت است.

جمع‌بندی
• معیار، «ارزش سهم» است، نه «تعداد سهم شرعی».
• نرخ‌ها جنسیتی نیست؛ برای همه وراث طبقه اول یکسان است.
• در عمل چون پسر مال بیشتری دریافت می‌کند، مالیات بیشتری هم پرداخت می‌کند، ولی به همان نسبت دارایی بیشتر به دستش می‌رسد.

با سلام. درصد مالیات برای همه اشخاص ثابت است. بعد از تعیین سهم هر یک از وراث، مالیات براساس آن درصد ثابت از سهم الارث هریک از وراث اخذ می شود.
موفق باشید.