لطفاً اتصال اینترنت خود را بررسی کنید.
شما می‌توانید درخواست ارزیابی حقوقی خود را بطور مستقیم برای ارسال کنید و در کوتاهترین زمان ممکن از ایشان پاسخ بگیرید.
۱۲۴ عدد سکه مهریه توافق شده است. می‌خواستم در مورد مسائل حقوقی آن بپرسم.
مهریه به عنوان حق مالی زوجه در نظر گرفته می‌شود و مرد موظف به پرداخت آن است. در صورتی که مهریه عندالمطالبه باشد، زوجه می‌تواند هر زمان که بخواهد آن را مطالبه کند. در صورتی که مهریه عندالاستطاعه باشد، زوجه باید توانایی مالی زوج را برای پرداخت مهریه اثبات کند.
طبق ماده ۱۱۰۲ قانون مدنی، به محض وقوع عقد، زن مالک مهر می‌شود و می‌تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید.
برای دریافت مهریه، زوجه می‌تواند از طریق دادگاه خانواده یا اجرای ثبت اقدام کند. در صورت عدم توانایی مالی زوج در پرداخت کامل مهریه، وی می‌تواند درخواست تقسیط مهریه را به دادگاه ارائه دهد.
با سلام و عرض ادب خدمت شما دوست گرامی ،از خدمات مشاوره استفاده کنید
سلام و وقت بخیر 🌷
در ادامه یک «نقشه‌ی جامع» از مهم‌ترین نکته‌های حقوقی مربوط به مهریه‌ی ۱۲۴ سکه طلا در نظام حقوقی ایران تقدیم می‌کنم. (قوانین تا زمان نگارش پاسخ؛ یعنی نیمه ۱۴۰۳)
─────────────────────────────
۱) ماهیت و زمان مطالبه
• طبق ماده ۱۰۸۲ ق.م مهریه به محض وقوع عقد به زن تمکن می‌شود و هر زمان بخواهد می‌تواند تمام یا بخشی از آن را مطالبه کند؛ چه زندگی مشترک ادامه داشته باشد چه خیر.
• مطالبه می‌تواند «نقدی» (یکجا) یا «قسطی» (با حکم دادگاه) انجام شود.
۲) ارزش سکه؛ معیار «روز مطالبه»
طبق نظریه شماره ۷۷۹۰/۹۹/۷ مورخ ۱۳۹۹/۵/۲ اداره کل حقوقی قوه قضائیه، مبنای محاسبه «قیمت روز مطالبه یا اجرای حکم» است؛ نه قیمت روز عقد. بنابراین اگر هنگام عقد، سکه ۲ میلیون بوده ولی امروز ۳۰ میلیون است، ملاک همان ۳۰ میلیون خواهد بود.
۳) سقف ۱۱۰ سکه و حبس
• تبصره ماده ۲ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی (۱۳۹۴) می‌گوید:
– برای مهریه تا سقف ۱۱۰ سکه تمام بهار آزادی، اصل بر «صدور حکم جلب» در صورت امتناع و احراز استطاعت است.
– نسبت به مازاد ۱۱۰ سکه (در مثال شما ۱۴ سکه اضافی) فقط در صورتی می‌توان حبس صادر کرد که زن استطاعت مالی زوج را اثبات کند.
• نتیجه: بابت ۱۲۴ سکه، عملا ضمانت اجرای حبس فقط تا سقف ۱۱۰ سکه مؤثر است؛ ۱۴ سکه‌ی بعدی نیازمند اثبات تمکن شوهر است.
۴) مراحل مطالبه
الف) اداره ثبت (سریع‌ترین مسیر)
۱. با شناسنامه، سند ازدواج و کارت ملی به دفترخانه‌ای که عقد ثبت شده یا هر دفترخانه مامور اجرا (با مکانیزم الکترونیکی) مراجعه می‌کنید.
۲. اجرائیه صادر و به شوهر ابلاغ می‌شود.
۳. اگر پرداخت نکند: ممنوع‌الخروجی، توقیف حساب/ملک/ماشین و نهایتا تقاضای جلب تا ۱۱۰ سکه.
۴. مزیت: هزینه دادرسی صفر یا ناچیز، زمان سریع.
۵. عیب: امکان تقسیط در اجرای ثبت محدود است؛ معمولا برای قسطی شدن باید به دادگاه خانواده مراجعه کند.
ب) دادگاه خانواده
– زن دادخواست «مطالبه مهریه» می‌دهد؛ دادرسی کوتاه است اما هزینه دادرسی معادل سایر دعاوی مالی (نیم‌درصد بهای خواسته) باید پرداخت شود و سپس می‌تواند از اعسار استفاده کند.
– حکم قطعی صادر می‌شود؛ اگر زوج اموال معرفی نکند، زن می‌تواند تقاضای جلب کند (تا ۱۱۰ سکه).
– شوهر هم می‌تواند دادخواست «اعسار و تقسیط» بدهد؛ در عمل بسیاری از محکومان به پرداخت ماهیانه چند سکه یا حتی چند صدم سکه محکوم می‌شوند.
۵) اعسار و تقسیط
• ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی: اگر زوج ثابت کند «توان» ندارد، دادگاه حکم به تقسیط می‌دهد و حبس منتفی می‌شود.
• بار اثبات اعسار بر عهده شوهر است ولی در عمل دادگاه‌ها به گواهی شهود، فیش حقوقی، گردش حساب و پرینت املاک توجه می‌کنند؛ تردید به نفع محکوم‌به (زن) است.
۶) مهریه و توقیف اموال
• خانه‌ی مسکونی متناسب با شئون محکوم از قانون مستثنی است ولی اگر خانه بیش از شان عرفی باشد قابل توقیف است.
• حقوق کارمندی تا یک‌چهارم و اگر طلب نفقه باشد تا یک‌سوم قابل توقیف است.
• خودرو، سهام، ارز دیجیتال، حساب بانکی، وسایل لوکس و … قابل توقیف‌اند.
۷) امکان مصالحه / بذل / اقاله
• زن اختیار دارد کل یا بخشی از مهریه را ببخشد (ابراء) یا در قالب «حق حبس» (ماده ۱۰۸۵ ق.م) از ایفای وظایف زناشویی تا دریافت مهریه امتناع کند؛ البته در صورت تمکین کامل قبلی، حق حبس ساقط تلقی می‌شود.
• طرفین می‌توانند با سند رسمی (مراجعه به دفترخانه) نسبت به تقسیط یا تبدیل سکه به ملک، وجه نقد، یا هر کالای توافقی اقدام کنند.
۸) نصاب مالیاتی و هزینه‌های جانبی
• پرداخت مهریه مالیات نقل‌وانتقال ندارد.
• پیرامون اجرای ثبت، حدود ۳.۵٪ از «مبلغ وصول شده» به‌عنوان نیم‌عشر اجرایی به طلبکار (زن) تحمیل می‌شود. اگر زوج همه سکه‌ها را یکجا پرداخت کند، نیم‌عشر حذف می‌شود.
۹) درباره نوع سکه
• حتما در عقدنامه مشخص شود: «تمام بهار آزادی طرح جدید» یا «امامی»، زیرا اختلاف قیمتی وجود دارد.
• اگر نوع دقیق نوشته نشده باشد، رویه این است که «تمام بهار آزادی طرح جدید» ملاک قرار می‌گیرد.
۱۰) مهریه و فوت زوج یا زوجه
• با فوت شوهر، مهریه زن جزو دیون متوفا محسوب و از ترکه (پیش از تقسیم ارث) پرداخت می‌شود.
• با فوت زن، ورثه درجه اول (فرزندان و شوهر) می‌توانند مهریه را مطالبه کنند.
─────────────────────────────
چند پرسش رایج
۱. آیا زن برای مطالبه مهریه نیاز به دلیل خاص (مثلا طلاق) دارد؟
خیر. صرف اراده زن کافی است.
۲. می‌توان مهریه را به ریال ثابت تبدیل یا «قیمت روز عقد» را ملاک کرد؟
بله، اگر همان ابتدا در عقدنامه قید شود «۱۲۴ سکه به نرخ روز عقد» یا «۱۲۴ × ۳ میلیون تومان»، دادگاه عینا همان را اجرا می‌کند. در غیر این صورت نرخ روز مطالبه معیار است.
۳. اگر مهریه در عقدنامه ثبت نشده باشد اما «شفاهی» شرط شده باشد؟
اصل بر صحت شروط شفاهی است ولی اثبات آن بسیار دشوار است؛ بهترین کار تنظیم «متمم مهریه» با سند رسمی است.
۴. آیا می‌توان مهریه را «در قبال طلاق» بذل کرد؟
بله، در طلاق خلع یا مبارات زن می‌تواند تمام یا بخشی از مهریه را ببخشد تا طلاق جاری شود.
─────────────────────────────
جمع‌بندی کاربردی
• ۱۲۴ سکه یعنی تا سقف ۱۱۰ سکه ضمانت اجرای حبس دارید، ۱۴ سکه باقی مانده منوط به اثبات استطاعت مالی زوج است.
• سریع‌ترین مسیر وصول: اجرائیه از طریق دفترخانه ازدواج؛ اگر خواستید به قسط‌بندی برسید معمولا نیاز به دادگاه است.
• قیمت سکه‌ی روز مطالبه ملاک است، مگر صراحتا خلافش نوشته شده باشد.
• امکان توقیف بسیاری از اموال و ممنوع‌الخروجی زوج وجود دارد.
• شوهر می‌تواند اعسار بگیرد ولی باید مدارک قانع‌کننده ارائه کند.
• اگر قصد «توافق دوستانه» دارید، می‌توانید با سند رسمی مقدار یا شیوه پرداخت را تغییر دهید یا حتی کل مهریه را تبدیل به ملک/پول کنید.
امیدوارم روشن و مفید بوده باشد. هر بخش را اگر خواستید باز کنیم یا نمونه متن دادخواست و فرم‌های ثبت را ببینید، با جزئیات بفرمایید. موفق باشید 🌺
با سلام از خدمات مشاوره استفاده کنید
با سلام با یکی از همکاران بنیاد مشورت فرمایید
با سلام
از مشاوره وکلای بنیاد بهره ببرید.
با سلام و عرض ادب خدمت شما ،چنانچه مهریه عندالمطالبه باشد در هر زمان قابل مطالبه است.
