آیا مایل هستید اعلانات مربوط به گفتگوهای آنلاین خود را روی دستگاه
خود دریافت کنید؟
در پنجره باز شده روی دکمه Allow کلیک کنید...
لطفاً اتصال اینترنت خود را بررسی کنید.
تلفن تماس:
شما می‌توانید درخواست ارزیابی حقوقی خود را بطور مستقیم برای ارسال کنید و در کوتاهترین زمان ممکن از ایشان پاسخ
بگیرید.
لطفا دقت داشته باشید، شما در هر روز تنها
می‌توانید ۳
درخواست ارزیابی حقوقی رایگان ویا ارتباط مستقیم با متخصص ثبت نمایید.
همچنین دقت داشته باشید درصورت عدم انتخاب متخصص، پیام شما برای تمامی متخصصان ارسال شده و ایشان
می توانند ارزیابی خود را از درخواست شما مطرح نمایند.
درود؛
خودرویی را خریداری کرده‌ام. مقداری از ثمن معامله به‌صورت واریز بانکی و مقداری دیگر از طریق تحویل طلا پرداخت شده است. لیکن به علت خیار عیب که باعث شده خودرو قابل تعویض پلاک نباشد قصد فسخ معامله را دارم.
سوال این است که در صورت فسخ معامله، ثمن به نرخ روز و تاریخ محکومیت پرداخت خواهد شد؟ در مورد طلاها به چه صورت تصمیم گرفته میشود؟ آیا حکم به استرداد اصل طلا داده خواهد شد؟ در صورت عدم وجود اصل طلا آیا معادل ارزش ریالی آن به نرخ روز در نظر گرفته میشود؟
براساس ماده ۳۹۰ قانون مدنی، در صورتی که خیار عیب به‌درستی اعمال شود، شما می‌توانید معامله را فسخ و ثمن معامله را مطالبه کنید.
در خصوص نرخ ثمن، معمولا به نرخ روز و تاریخ محکومیت پرداخت خواهد شد، مگر اینکه خلاف آن در قرارداد تصریح شده باشد.
در مورد طلاها، در صورت فسخ معامله، اصولاً باید اصل طلا به شما بازگردانده شود. اما اگر اصل طلا موجود نباشد، معادل ارزش ریالی آن به نرخ روز محاسبه و پرداخت میشود. این موضوع به تصمیم دادگاه نیز بستگی دارد.
این پاسخ توسط هوش مصنوعی تولید شده است. لطفاً
توجه
داشته باشید که ممکن
است اطلاعات
ارائه‌شده
به‌طور کامل دقیق
یا قابل اعتماد نباشد. توصیه میشود برای تأیید صحت اطلاعات، به مشاوره وکلای مجرب مراجعه کنید.
۱) اگر معامله را به استناد «خیار عیب» فسخ کنید، شیوه بازگرداندن ثمن نقدی چگونه است؟
۲) تکلیف طلایی که به‌عنوان بخشی از ثمن داده‌اید چیست؟
۳) در صورت نبود عین طلا، معیار ریالی جبران چگونه محاسبه میشود؟
پاسخ را به استناد مواد قانون مدنی، رویه دیوان عالی کشور و رای وحدت رویه ۸۱۱‑۱۳۹۹ هیئت عمومی دیوان عالی بسط می‌دهیم.
──────────────────────────────
۱) اصل کلی بعد از فسخ
──────────────────────────────
ماده ق.م: «در صورت فسخ، متبایعین باید آنچه را که از یکدیگر گرفته‌اند مسترد دارند.»
ماده ق.م: در خیار عیب نیز همین قاعده رجوع به حال سابق (عین معامله + ثمن) حاکم است.
بنابراین:
• خودرو به فروشنده برمی‌گردد.
• فروشنده باید ثمنی را که دریافت کرده عینا برگرداند؛ اگر عین موجود نباشد، بدل آن (مثل یا قیمت) را می‌پردازد.
──────────────────────────────
۲) ثمن نقدی (واریز بانکی)
──────────────────────────────
الف) اصل مبلغ همان عدد واریزی است (اصل «اسمی بودن» دیون ریالی).
ب) ولی می‌توانید مطابق ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی تقاضای «خسارت تاخیر تادیه» کنید. دادگاه در صورت احراز ۳ شرط زیر، رای به شاخص تورم بانک مرکزی از تاریخ مطالبه (ابلاغ اظهارنامه یا دادخواست) تا روز پرداخت خواهد داد:
۱. دین پولی باشد (ریال)
۲. طلبکار مطالبه کرده باشد
۳. بدهکار قادر به پرداخت بوده و امتناع کرده باشد
نتیجه: برای وجه نقد، اصل عدد + شاخص تورم (در حکم دادگاه با عنوان «خسارت تاخیر تادیه») قابل وصول است؛ نرخ روز طلا یا ارز ملاک نیست.
──────────────────────────────
۳) ثمن غیرنقدی (طلا)
──────────────────────────────
طلای تحویلی «مال مثلی» (قابل تعیین به وزن و عیار) به شمار می‌رود؛ لذا قواعد اموال مثلی اعمال میشود:
قانون مدنی
ماده : «… باید عین مال را رد کند… و اگر عین موجود نباشد، باید مثل یا قیمت یوم الاداء را بدهد.»
ماده : در اموال مثلی، بدل رد نشدن مثل آن مال است؛ و اگر مثل مقدور نباشد، قیمت یوم الاداء (روز پرداخت) ملاک است.
رویه قضایی
• رای وحدت رویه ۸۱۱ ـ ۱۳۹۹: در مورد طلای پرداختی، در صورت تلف یا فروش، «قیمت زمان مطالبه یا ارجاع امر به کارشناس» باید پرداخته شود.
• آرای متعدد شعب دیوان عالی (از جمله ۷۳۱ ـ ۱۳۹۵) طلای مسکوک/زرگری را مثلی دانسته و حکم به «تحویل همان وزن و عیار یا معادل ریالی به نرخ روز» داده‌اند.
جمع‌بندی برای طلا
۱. اصل بر تحویل همان مقدار (وزن و عیار) طلاست.
۲. اگر فروشنده نتواند عین یا مثل را تحویل دهد (تلف کرده یا فروخته باشد)، باید ارزش ریالی به «قیمت روز پرداخت» یا «قیمت روز کارشناسی» بپردازد؛ عرف دادگاه‌ها قیمت روز کارشناسی تا صدور حکم است.
۳. علاوه بر قیمت، هزینه کارشناسی و خسارت دادرسی نیز به‌عهده فروشنده متخلف است.
──────────────────────────────
۴) توصیه عملی برای طرح دعوا
──────────────────────────────
۱) اظهارنامه فسخ
• فورا اظهارنامه رسمی به فروشنده بفرستید: اعلام کشف عیب، اعمال خیار و درخواست استرداد ثمن (وجه نقد + طلای … گرم ۱۸ عیار یا معادل قیمت روز). تاریخ اظهارنامه «زمان مطالبه» محسوب میشود.
۲) دادخواست «تایید فسخ و استرداد ثمن»
• خواسته‌ها:
– خواسته اصلی ۱: صدور حکم بر تایید فسخ معامله به استناد خیار عیب (ماده ۴۲۲ ق.م)
– خواسته اصلی ۲: الزام خوانده به استرداد وجه نقد به مبلغ … ریال با خسارت تاخیر تادیه طبق شاخص بانک مرکزی از تاریخ … تا روز پرداخت.
– خواسته تبعی: الزام به استرداد … گرم طلای ۱۸ عیار (یا معادل ریالی روز پرداخت به نرخ اتحادیه طلا).
– خسارت دادرسی و کارشناسی.
۳) مدارک
– مبایعه‌نامه و رسید وجه نقد (فیش بانکی)
– رسید یا فاکتور تحویل طلا (شهود یا پیامک کافی است)
– گزارش پلیس یا مرکز تعویض پلاک دال بر نقص اسناد و عدم امکان شماره‌گذاری
– کارشناسی رسمی (در جریان دادرسی برای اثبات عیب گرفته میشود).
۴) اجرای حکم
• اگر عین طلا موجود باشد، واحد اجرای احکام الزام به تحویل همان عین می‌کند.
• اگر موجود نباشد، همان شعبه به استناد ماده ۴۸ قانون اجرای احکام مدنی «بدل» (قیمت روز) را تقویم و اخذ می‌کند؛ در صورت امتناع، اموال خوانده توقیف یا حکم جلب صادر میشود.
──────────────────────────────
۵) خلاصه پاسخ پرسش‌ها
──────────────────────────────
۱. بله؛ پس از فسخ، فروشنده موظف است مبلغ ریالی ثمن را عینا بپردازد و در صورت مطالبه شما خسارت تاخیر تادیه بر اساس شاخص تورم هم اضافه میشود.
۲. درباره طلا:
• اصل حکم «استرداد همان مقدار و همان عیار طلا» است.
• اگر عین یا مثل طلا موجود نباشد، دادگاه معادل ریالی آن را به قیمت روز (یوم الاداء / روز کارشناسی) محکوم می‌کند.
• شما می‌توانید راسا تقاضا کنید که از ابتدا معادل ریالی به نرخ روز مطالبه شود.
موفق باشید؛ اگر نمونه متن دادخواست یا اظهارنامه لازم داشتید باکمال میل ارسال می‌کنم.
